مقدمه
دستگاه تراش بهعنوان قلب تپندهی بسیاری از صنایع، ابزاری است که بدون آن عملاً بخش بزرگی از فرآیندهای تولیدی متوقف خواهد شد. این دستگاه نهتنها در صنایع سنگین مانند خودروسازی و هوافضا بلکه در کارگاههای کوچک و حتی آموزشگاهها کاربرد دارد.
برای شناخت بهتر دستگاه تراش، لازم است اجزای آن، کاربردها، نحوه استفاده و حتی روشهای نگهداری آن را بدانیم. مقالهای که پیشروی شماست یک مرجع جامع درباره دستگاه تراش است که میتواند بهعنوان یک راهنمای خرید و استفاده کامل مورد استفاده قرار گیرد.
تاریخچه دستگاه تراش در ایران و جهان
اولین دستگاه تراش مدرن در قرن هجدهم در اروپا ساخته شد. این دستگاهها ابتدا برای تولید قطعات اسلحه و تجهیزات نظامی طراحی شده بودند. با گذشت زمان، تراشکاری بهعنوان پایهی تولید مکانیکی در تمامی صنایع شناخته شد.
در ایران، اولین دستگاههای تراش در دهه ۱۳۳۰ وارد شدند. به مرور زمان، کارگاههای ایرانی به سمت تولید و مونتاژ رفتند. امروزه برندهای معتبری مانند ماشینسازی خدایار توانستهاند دستگاههایی مطابق با استانداردهای جهانی تولید کنند.
انواع عملیات قابل انجام با دستگاه تراش
۱. روتراشی (Turning)
برداشتن لایهای از سطح استوانهای قطعه.
۲. کفتراشی (Facing)
صافکردن سطح انتهایی قطعه.
۳. شیارزنی (Grooving)
ایجاد شیارهای دقیق روی سطح قطعه.
۴. پیچتراشی (Threading)
ساخت رزوههای داخلی و خارجی.
۵. سوراخکاری (Drilling)
ایجاد سوراخهای محوری با استفاده از مرغک.
۶. فرمتراشی (Forming)
ایجاد اشکال خاص روی قطعه با ابزار فرمدار.
۷. تراش خارج از مرکز (Eccentric Turning)
قابل انجام با چهارنظام برای قطعات خاص.
معرفی کامل سهنظام دستگاه تراش
انواع سهنظام
-
سهنظام منظم: فکها همزمان حرکت میکنند.
-
سهنظام خودمرکز: دقت بالاتر در نگهداشتن قطعات گرد.
-
سهنظام دستی و هیدرولیک: نوع دستی برای کارگاههای کوچک، هیدرولیک برای خطوط تولید.
مزایا
-
نصب سریع
-
مناسب برای قطعات سبک
-
دقت مناسب در کارهای عمومی
معایب
-
عدم توانایی در نگهداشتن قطعات نامتقارن
-
قدرت کمتر نسبت به چهارنظام
معرفی کامل چهارنظام دستگاه تراش
چهارنظام به دلیل قدرت نگهداری بالا و امکان تراشکاری قطعات نامتقارن، یکی از مهمترین ابزارهای دستگاه تراش است.
انواع چهارنظام
-
چهارنظام منظم: فکها همزمان حرکت میکنند.
-
چهارنظام نامنظم (فک مستقل): هر فک جداگانه تنظیم میشود.
مزایا
-
مناسب برای قطعات سنگین و بزرگ
-
قابلیت تراشکاری خارج از مرکز
-
دقت بالا در نگهداشتن قطعات خاص
مقایسه دستگاه تراش منوال و CNC
| ویژگی | دستگاه تراش منوال | دستگاه تراش CNC |
|---|---|---|
| کاربری | کارگاههای کوچک | تولید انبوه و صنعتی |
| دقت | متوسط | بسیار بالا |
| سرعت تولید | محدود | زیاد |
| هزینه اولیه | کم | زیاد |
| کاربرد | آموزش، تعمیرات | هوافضا، خودرو، پزشکی |
خطاهای رایج در استفاده از دستگاه تراش
-
بستن نادرست قطعه در سهنظام یا چهارنظام → لرزش و کاهش دقت.
-
انتخاب نادرست ابزار برشی → شکستگی اینسرت یا ابزار.
-
استفاده نکردن از خنککننده → سوختن ابزار و تغییر کیفیت سطح.
-
سرعت نامناسب تراشکاری → کاهش عمر دستگاه و ابزار.
چکلیست نگهداری و سرویس دستگاه تراش
-
تمیزکاری روزانه ریلها و ساپورتها
-
روغنکاری منظم قطعات متحرک
-
بررسی سهنظام و چهارنظام برای ترک یا خوردگی
-
تعویض بهموقع روغن گیربکس
-
تست ایمنی کلیدها و تابلو برق
نقش خدایار در بازار دستگاه تراش
ماشینسازی خدایار یکی از پیشگامان صنعت تراش در ایران است. محصولات این برند به دلیل کیفیت بالا، گارانتی معتبر و خدمات پس از فروش گسترده، همواره انتخاب اول کارگاههای صنعتی و آموزشی بودهاند.
محصولات شاخص خدایار:
-
سهنظام دستگاه تراش
-
فرز ویدا
-
ابزار برشی و اینسرتهای تراشکاری
پرسشهای متداول (FAQ)
۱. تفاوت سهنظام و چهارنظام چیست؟
سهنظام مناسب قطعات گرد است، چهارنظام برای قطعات نامتقارن و سنگین.
۲. دستگاه تراش CNC بهتر است یا منوال؟
برای تولید انبوه CNC بهتر است، اما برای کارگاههای کوچک منوال اقتصادیتر است.
۳. چگونه میتوان عمر دستگاه تراش را افزایش داد؟
با سرویس منظم، روغنکاری و استفاده از ابزار مناسب.
۴. آیا خدایار خدمات پس از فروش ارائه میدهد؟
بله، تمامی دستگاهها با گارانتی و خدمات پشتیبانی عرضه میشوند.
۵. آیا امکان خرید آنلاین وجود دارد؟
بله، از طریق وبسایت خدایار میتوانید سفارش دهید.
جمعبندی
دستگاه تراش مجموعهای از اجزای حیاتی مانند سهنظام، چهارنظام، مرغک، گیربکس و ساپورت است که هرکدام نقش کلیدی در فرآیند تراشکاری دارند. آشنایی با این اجزا، انتخاب دستگاه مناسب و نگهداری صحیح، تضمینکننده کیفیت و دقت تولید است.
اگر به دنبال خرید دستگاه تراش یا تجهیزات جانبی هستید، ماشینسازی خدایار با سابقه طولانی، محصولات باکیفیت و خدمات پس از فروش گسترده، بهترین انتخاب شماست.